“Rhyfel, Heddwch ac Iechyd: Heriau Affrica, Gweithred Fyd-eang”
gan Dr Pierre Somse a’r Athro Samer Jabbour
Eleni mae’n bleser gan Rwydwaith Cysylltiadau Iechyd Cymru ac Affrica groesawu dau gydweithiwr uchel eu parch i draddodi Darlith Flynyddol Tony Jewell.
Y Gweinidog Iechyd a Phoblogaeth yng Ngweriniaeth Canolbarth Affrica yw Dr Somse. Mae e’n arbenigwr mewn iechyd y cyhoedd a meddygaeth gymunedol gan ganolbwyntio ar HIV ac AIDS. Mae ganddo fe brofiad hir o iechyd mewn lleoliadau sy’n dioddef o wrthdaro.
Mae Samer wedi gweithio ym maes gwrthdaro ac iechyd ers i wrthdaro dorri allan yn ei wlad enedigol yn Syria ac mae’n rhan o gydweithrediad rhyngwladol i sefydlu Cynghrair Fyd-eang ar Ryfel, Gwrthdaro, ac Iechyd, y mae’n gwasanaethu fel cadeirydd sefydlu ar ei chyfer.
Bydd y ddarlith yn digwydd ar-lein, gyda rhaglen fel y canlynol:
17:00 Cyflwyniadau – Dr. Tony Jewell, Cyn-Brif Swyddog Meddygol Cymru
17:05 “Rhyfel, Heddwch ac Iechyd: Heriau Affrica, Gweithred Fyd-eang” – Dr. Pierre Somse a’r Athro Samer Jabbour
17:35 Cwestiynau ac atebion gyda’r gynulleidfa (Dr. Tony Jewell i’w gadeirio)
17:55 Ymatebion – Dr. Kelechi Nnoaham, Cadeirydd Rhwydwaith Cysylltiadau Iechyd Cymru ac Affrica
18:00 Sylwadau i gau – Dr. Tony Jewell
Dr Pierre Somse
Mae gan Dr Pierre Somse Ddoethuriaeth mewn Meddygaeth o Gyfadran Gwyddorau Iechyd Prifysgol Bangui a gradd Meistr mewn Iechyd Cyhoeddus o Brifysgol Washington, Seattle. Mae’n arbenigo mewn iechyd cyhoeddus a meddygaeth gymunedol.
Cyn ymuno â Llywodraeth Gweriniaeth Canolbarth Affrica, treuliodd y rhan fwyaf o’i yrfa yn gweithio ym maes HIV ac AIDS, am 17 mlynedd fel gweithiwr proffesiynol gyda Rhaglen y Cenhedloedd Unedig ar y Cyd ar HIV/AIDS (UNAIDS).
Mae gwaith Dr Somse gydag UNAIDS yn cynnwys aseiniad fel Dirprwy Gyfarwyddwr Rhanbarthol ar gyfer De a Dwyrain Affrica. Cyn hynny, roedd yn Gydlynydd Gwlad UNAIDS (UCC) ar gyfer Jamaica, yn gyfrifol am y Bahamas a Belize; UCC yng Ngweriniaeth Ddemocrataidd y Congo; Cynghorydd Rhaglen Ryngwladol UNAIDS ar gyfer Madagascar, Mauritius a Seychelles; a Swyddog Datblygu Rhaglen ym Mhencadlys UNAIDS yng Ngenefa.
Mae ganddo brofiad helaeth ym maes iechyd y cyhoedd, gan arbenigo mewn ymateb endemig, iechyd cymunedol a datblygu polisïau a strategaethau, gan gynnwys yn y cyd-destunau dyngarol a diogelwch. Mae Dr Somse hefyd wedi gweithio fel ymgynghorydd rhyngwladol i WHO, UNICEF, GTZ ac OCEAC.
Yr Athro Samer Jabbour
Mae’r Athro Jabbour yn dilyn llwybr deuol mewn meddygaeth, fel cardiolegwr, ac ym maes iechyd y cyhoedd, fel athro yng nghyfadran y gwyddorau iechyd ym Mhrifysgol Americanaidd Beirut (AUB) yn Libanus. Yn AUB, mae wedi arwain menter Iechyd y Cyhoedd yn y Byd Arabaidd (llyfr teitl, Cambridge University Press, 2012) ac wedi cyd-arwain Cyfres y Lancet “Health in the Arab world: a view from within,” a gyhoeddwyd yn 2014.
Cyn hynny bu’n gweithio yn Swyddfa Ranbarthol Dwyrain Môr y Canoldir Sefydliad Iechyd y Byd yn Cairo fel cyfarwyddwr yr Adran Clefydau Anhrosglwyddadwy ac Iechyd Meddwl.
Enillodd yr Athro Jabbour ei radd feddygol o Gyfadran Meddygaeth Prifysgol Aleppo yn Syria, a gradd meistr mewn iechyd cyhoeddus o Ysgol Iechyd Cyhoeddus Harvard. Hyfforddodd mewn meddygaeth fewnol yn Ysbyty Evanston/Canolfan Feddygol McGaw, Prifysgol Gogledd-orllewinol, ac mewn cardioleg yng Nghanolfan Gardiofasgwlaidd Lown/Ysbyty Brigham a Merched, Ysgol Feddygol Harvard.
Mae e’n cyd-gadeirydd Comisiwn Lancet-AUB ar Syria.
