Integreiddio rhywedd mewn gweithgareddau a pholisi newid hinsawdd sy’n gysylltiedig ag amaethyddiaeth

Mae’r blogbost hwn yn rhan o gyfres ar brosiectau a ariennir gan Grant Grymuso Menywod. Yma, mae Maint Cymru, a dderbyniodd grant o £50,000, yn adlewyrchu ar lwyddiant ei brosiect.

O amgylch y byd ac yn Wganda, mae dosbarthiad anghyfartal o bŵer, adnoddau a chyfrifoldebau wedi arwain at fenywod a merched yn cael eu hallgáu’n rhannol neu’n llawn o feysydd gwleidyddol, economaidd a chymdeithasol-economaidd cymdeithas.

Cyd-gynlluniodd Maint Cymru brosiect peilot blwyddyn gyda phartner METGE (Mount Elgon Tree Growing Enterprise), ITF (International Tree Foundation) a MADLACC (Masaka District Landcare Chapter Leadership), yn ogystal â’r cymunedau ehangach y maent wedi’u lleoli ynddynt.

Y nod oedd integreiddio rhywedd i mewn i weithgareddau a pholisi newid hinsawdd cysylltiedig ag amaethyddiaeth a galluogi merched cefn gwlad i ddod yn gyfryngau newid pwysig. Yn dilyn yr asesiad rhyw, arweiniodd darlun cliriach o’r heriau a’r cyfleoedd o ran cyfranogiad menywod at lwybr i gefnogi menywod. Roedd hyn yn cynnwys hyfforddiant, rhwydweithio a mynediad at adnoddau megis cronfeydd hadau, gwrtaith organig, offer a chychod gwenyn i sefydlu mentrau natur-gyfeillgar.

Mae’n hanfodol cydnabod nad menywod yn unig yw’r genhadaeth o degwch rhwng y rhywiau ac na ddylai fod. Fel y cyfryw, roedd y prosiect yn cynnwys dynion o fewn hyfforddiant a chodi ymwybyddiaeth i greu grŵp o hyrwyddwyr rhywedd menywod a dynion.

Hyfforddio Hyrwyddwyr Rhywedd

Hyfforddwyd unigolion i gynnal hyfforddiant cydraddoldeb rhyw. Hyfforddwyd 44 o ddynion a menywod i ddod yn hyrwyddwyr rhywedd i godi ymwybyddiaeth yn eu cymuned, gan herio rolau rhywedd, rhannu buddion plannu a thyfu coed, triniaeth deg a pharch at bawb beth bynnag fo’u statws.

Er enghraifft, mae dynion wedi dechrau sylweddoli y gall menywod gymryd rhan mewn gweithgareddau fel tyfu coed ac y dylent gael dweud eu dweud yn y ffordd y caiff y tir ei reoli.

Roedd y sgiliau a ddysgwyd ganddynt yn cynnwys cyfathrebu, gwaith tîm, a chydlynu ag eraill gan eu galluogi i rannu gwybodaeth o fewn eu cymunedau.

Yma, mae Deborah a’i mab Gideon yn rhannu’r hyn maen nhw wedi’i ddysgu wrth i Deborah ddod yn hyrwyddwr rhywedd.

Cefnogi Cymdeithasau Benthyciadau Cynilion Pentref

Mae menywod yn aml yn ei chael hi’n anodd cael gafael ar arian ac mae natur llaw-i-genau bywyd yn rhanbarthau’r prosiect yn golygu y gall fod yn anodd talu am ofal iechyd neu feddyginiaeth ac addysg — symiau mwy o arian. Mae cefnogi menywod i gasglu a sefydlu grwpiau cynilo ar y cyd yn grymuso menywod ac yn rhoi mwy o bŵer i’r arian y maent yn ei ennill.

Diolch i’r prosiect, mae 19 o gymdeithasau cynilo wedi derbyn hyfforddiant ar lythrennedd a rheolaeth ariannol, cadw cofnodion, ac adennill benthyciadau.

Hyfforddi Menywod mewn Rolau Arwain

Mae menywod yn aml yn cael eu hesgeuluso o rolau arwain a swyddi gwneud penderfyniadau sy’n golygu bod eu hanghenion yn cael eu hanwybyddu ac nad yw eu persbectif yn cael ei ystyried. Hyfforddodd y prosiect 40 o fenywod i wella eu sgiliau arwain a chodi hyder i gymryd rolau gwneud penderfyniadau yn y gymuned.

Aethant ymlaen hefyd i hyfforddi 664 o fenywod eraill yn eu cymuned. Datgelodd trafodaethau grwpiau ffocws fod canfyddiadau menywod o arweinyddiaeth yn newid. Ar y dechrau, roedd rhai o’r merched yn amau ​​eu hunain, ond nawr diolch i’r hyfforddiant, dywedon nhw eu bod yn teimlo’n galonogol ac yn gyfforddus yn eu rolau.

Maent bellach yn gweld y gallant gymryd swyddi arwain, gwneud penderfyniadau a siarad allan mewn cynulliadau cyhoeddus. Mae rhai ohonynt yn paratoi i sefyll am swyddi arwain yn yr etholiadau nesaf a phan fydd cyfleoedd yn codi yn eu cymuned.

Gweithgareddau Cynhyrchu Incwm i Fenywod/h4>
Cefnogwyd dros 600 o fenywod i sefydlu cyfleoedd bywoliaeth sy’n gallu gwrthsefyll yr hinsawdd i gynhyrchu incwm a gwella sicrwydd bwyd:

• Dosbarthwyd 1,800 o eginblanhigion cnau cashiw. Plannwyd yr holl gnau cashiw ac maent yn tyfu’n dda. Mae cnau cashiw yn ffynhonnell hyfyw o fywoliaeth oherwydd eu bod yn gnwd gwerth uchel.
• Mae tair meithrinfa goed wedi’u sefydlu i gynhyrchu eginblanhigion coed.
• Darparwyd citiau cychwyn busnes cadw gwenyn gan gynnwys 75 o gychod gwenyn, ysmygwyr, ac offer amddiffynnol.
• Mae 11 o erddi cegin wedi’u sefydlu a rhannwyd offer fferm. O ganlyniad, mae 113 o ffermwyr wedi dechrau ailadrodd hyn yn eu cartrefi neu eu haelwydydd unigol eu hunain.
• Dosbarthwyd 10 bag o laswellt milfeddygol i’r grwpiau rhyw ar gyfer porthiant a domwellt.
• Mae tri thanc cynaeafu dŵr hefyd wedi’u cyflenwi i fynd i’r afael â’r diffyg dŵr sydd ar gael yn ystod y tymhorau sych. Mae’n galluogi llysiau ac eginblanhigion i dderbyn cyflenwad o ddŵr trwy gydol y flwyddyn.

“Rydym ni’n fenywod wedi gallu cymryd rhan mewn cadw gwenyn oherwydd ein bod ni’n gwybod am fanteision y gweithgaredd hwn. Rydyn ni wedi gallu cynhyrchu mêl a chynhyrchion cadw gwenyn eraill rydyn ni’n eu gwerthu i ennill rhywfaint o arian” eglura Ms Victoria Namalikye o grŵp Gwenynwyr Masele yn Ardal Sironko – un o’r grwpiau sydd wedi elwa o hyfforddiant cadw gwenyn METGE.

Hyrwyddo rhannu a dysgu

Mae’r prosiect hefyd wedi meithrin dysgu a rhannu rhwng staff y prosiect ac aelodau o’r gymuned o ardal Mbale a Masaka drwy ymweliadau cyfnewid rhwng cymheiriaid. Er enghraifft, dysgon nhw sut mae merched sy’n gweithredu gwelyau meithrin yn defnyddio technoleg i olrhain nifer y coed sy’n cael eu plannu.

“Mae cadw cofnodion a chasglu data yn agwedd dda ar y prosiect. Gwelsom fenyw yn defnyddio tabled i fewnbynnu data ar gyfer ffermwyr sydd wedi cymryd coed ac mae’n ysbrydoledig grymuso menywod i ddod yn gyfarwydd â defnyddio technoleg, ”meddai Ms Nankya, ffermwr o Masaka.

Arweiniodd yr ymweliadau hefyd at drafodaethau am rôl menywod yn y gymuned a sut i gefnogi pobl sy’n byw ag anabledd yn well.

“Mae menywod yn gallu cadw gwenyn ac rydyn ni wedi gweld hyn ac felly mae’n rhaid i ni wneud yr un peth. Mae’n rhaid i ni ddiddori ein hunain mewn gwneud gwenyn fel busnes pan awn yn ôl i Masaka”, esboniodd Christine Nankya, aelod o’r gymuned o Masaka.

Gwersi a ddysgwyd

• Mae newid yn yr hinsawdd yn effeithio ar ddynion a merched yn wahanol gan fod ganddynt rolau, cyfrifoldebau a phrofiadau gwahanol mewn cymdeithas. Mae merched yn aml yn gyfrifol am gasglu dŵr a phren tanwydd, a all ddod yn fwy anodd a pheryglus oherwydd digwyddiadau tywydd eithafol yn amlach ac yn fwy dwys. Maent hefyd yn tueddu i gael llai o fynediad at adnoddau a phŵer gwneud penderfyniadau, gan eu gwneud yn fwy agored i effeithiau newid yn yr hinsawdd, megis llai o fynediad at fwyd, dŵr a lloches. Er enghraifft, ym Mbale, lle rhoddwyd y prosiect ar waith, menywod yw’r prif ofalwyr ar gyfer eu teuluoedd, a phan fydd cnydau’n methu oherwydd sychder, nhw sy’n gyfrifol am ddod o hyd i ffynonellau eraill o fwyd a dŵr.
• Mae hyblygrwydd wrth reoli cyllideb yn bwysig er mwyn darparu ar gyfer y cynnydd ym mhrisiau eitemau, tanwydd a chwyddiant er mwyn sicrhau bod gweithgareddau a gynllunnir yn cael eu gweithredu’n amserol ac yn briodol.
• Mae cynnwys dynion mewn cyfiawnder rhyw a hinsawdd yn bwysig. Mae galluogi menywod a dynion i drafod eu heriau yn agored a chwilio am atebion ar y cyd yn helpu i fynd i’r afael ag ofnau’r dynion.
• Mae hefyd yn bwysig cynnwys arweinwyr lleol mewn sesiynau hyfforddi er mwyn gwella cyfranogiad, dealltwriaeth a gwerthfawrogiad o amcanion y prosiect.
• Mae gwrando ar faterion a blaenoriaethau’r gymuned yn helpu i raddio’r anghenion mwyaf dybryd a brys. Yn yr un modd, mae gwrando ar arweinwyr lleol yn helpu i ddilysu a dilysu dull sy’n seiliedig ar dystiolaeth o fynd i’r afael â materion y gymuned.
• Mae trafod grymuso ariannol a rhannu budd-daliadau gyda dynion a menywod mewn cartref yn cael effaith wrth fynd i’r afael ag anghydraddoldebau rhyw. Mae cartrefi o’r fath bellach yn dod yn ganolfannau dysgu ac asiantau newid yn y gymuned.
• Roedd yr ymweliad cyfnewid â Mbale yn agoriad llygad go iawn. Llwyddodd y cymunedau i gynnal adolygiadau cymheiriaid ar y cyd a gwerthusiad o ymyriadau prosiect ar ddiogelu’r amgylchedd, gweithredu ar yr hinsawdd a grymuso rhywedd. Roedd y rhaglen radio cymunedol yn cael ei chanmol fel arf trawsnewidiol ar gyfer lledaenu datrysiadau seiliedig ar natur.