< Newyddion Iau 1 Rhag, 2022

Cyhoeddwyd Dyddiad a Siaradwyr Darlith Flynyddol Tony Jewell 2022

Iechyd

Bydd Rhwydwaith Cysylltiadau Iechyd Cymru ac Affrica a Hub Cymru Africa yn cynnal Darlith Flynyddol Tony Jewell ar-lein ddydd Iau 15fed o Ragfyr 2022 am 5:00 yp GMT. Y siaradwyr fydd Dr Pierre Somse, Gweinidog Iechyd a Phoblogaeth Gweriniaeth Canolbarth Affrica; a'r Athro Samer Jabbour, Cadeirydd Sefydlu'r Gynghrair Fyd-eang ar Ryfel, Gwrthdaro ac Iechyd. Mae’n bleser gan Rwydwaith Cysylltiadau Iechyd Cymru ac Affrica a Hub Cymru Africa groesawu dau westai mor uchel eu parch i draddodi’r ddarlith eleni ar “Rhyfel, Iechyd a Heddwch: Heriau Affrica, Gweithred Byd-eang”. Bydd y digwyddiad yn cael ei gynnal ar-lein fel Gweminar Zoom ac mae'n rhad ac am ddim i'w fynychu ond mae cofrestru'n hanfodol. Dywedodd Tony Jewell, Cyn Brif Swyddog Meddygol Cymru: “Mae diogelwch, sy'n rhoi rhyddid rhag rhyfel a bygythiad trosedd a thrais, yn hanfodol ar gyfer iechyd a lles y cyhoedd. Mae hon yn flaenoriaeth iechyd byd-eang pwysig a bydd y siaradwyr nodedig yn ein helpu i ddeall yn well a nodi sut y gallwn ddarparu undod.” Mae gan Dr Pierre Somse Ddoethuriaeth mewn Meddygaeth o Gyfadran Gwyddorau Iechyd Prifysgol Bangui a gradd Meistr mewn Iechyd Cyhoeddus o Brifysgol Washington, Seattle. Mae’n arbenigo mewn iechyd cyhoeddus a meddygaeth gymunedol. Cyn ymuno â Llywodraeth Gweriniaeth Canolbarth Affrica, treuliodd y rhan fwyaf o’i yrfa yn gweithio ym maes HIV ac AIDS, am 17 mlynedd fel gweithiwr proffesiynol gyda Rhaglen y Cenhedloedd Unedig ar y Cyd ar HIV/AIDS (UNAIDS). Mae gwaith Dr Somse gydag UNAIDS yn cynnwys aseiniad fel Dirprwy Gyfarwyddwr Rhanbarthol ar gyfer De a Dwyrain Affrica. Cyn hynny, roedd yn Gydlynydd Gwlad UNAIDS (UCC) ar gyfer Jamaica, yn gyfrifol am y Bahamas a Belize; UCC yng Ngweriniaeth Ddemocrataidd y Congo; Cynghorydd Rhaglen Ryngwladol UNAIDS ar gyfer Madagascar, Mauritius a Seychelles; a Swyddog Datblygu Rhaglen ym Mhencadlys UNAIDS yng Ngenefa. Mae ganddo brofiad helaeth ym maes iechyd y cyhoedd, gan arbenigo mewn ymateb endemig, iechyd cymunedol a datblygu polisïau a strategaethau, gan gynnwys yn y cyd-destunau dyngarol a diogelwch. Mae Dr Somse hefyd wedi gweithio fel ymgynghorydd rhyngwladol i WHO, UNICEF, GTZ ac OCEAC. Dywedodd Beth Kidd, Uwch Rheolwr Cymorth Datblygu yn Hub Cymru Africa: “Yn dilyn y pandemig COVID mae’n hawdd meddwl mai afiechyd yw’r prif fygythiadau i iechyd byd-eang, ond mae’n bwysig cofio’r rôl y mae gwrthdaro yn ei chwarae a sut mae Undod Byd-eang yn hanfodol i gefnogi’r rhai y mae’n effeithio arnynt.” Mae’r Athro Jabbour yn dilyn llwybr deuol mewn meddygaeth, fel cardiolegwr, ac ym maes iechyd y cyhoedd, fel athro yng nghyfadran y gwyddorau iechyd ym Mhrifysgol Americanaidd Beirut (AUB) yn Libanus. Yn AUB, mae wedi arwain menter Iechyd y Cyhoedd yn y Byd Arabaidd (llyfr teitl, Cambridge University Press, 2012) ac wedi cyd-arwain Cyfres y Lancet “Health in the Arab world: a view from within,” a gyhoeddwyd yn 2014. Cyn hynny bu’n gweithio yn Swyddfa Ranbarthol Dwyrain Môr y Canoldir Sefydliad Iechyd y Byd yn Cairo fel cyfarwyddwr yr Adran Clefydau Anhrosglwyddadwy ac Iechyd Meddwl. Enillodd yr Athro Jabbour ei radd feddygol o Gyfadran Meddygaeth Prifysgol Aleppo yn Syria, a gradd meistr mewn iechyd cyhoeddus o Ysgol Iechyd Cyhoeddus Harvard. Hyfforddodd mewn meddygaeth fewnol yn Ysbyty Evanston/Canolfan Feddygol McGaw, Prifysgol Gogledd-orllewinol, ac mewn cardioleg yng Nghanolfan Gardiofasgwlaidd Lown/Ysbyty Brigham a Merched, Ysgol Feddygol Harvard. Mae e’n cyd-gadeirydd Comisiwn Lancet-AUB ar Syria.