Cyflwyno Rhaglenni Iechyd Meddwl yn Lesotho

Myfyrdodau ar Ddigwyddiad Dysgu a Rennir

Gan Emma Beacham, Rheolwr Cymorth Datblygu yn Hub Cymru Africa

Roedd y digwyddiad hwn yn canolbwyntio ar yr hyn a ddysgwyd o brosiect hyfforddi Rhanddeiliaid Iechyd Meddwl cyswllt Betsi-Quthing hynod lwyddiannus, a ariannwyd drwy raglen Cymru ac Affrica. Fe’i cynhaliwyd gan Gymdeithas Affricanaidd Gogledd Cymru yng Nghanolfan Affricanaidd a Charibïaidd Bangor ar 1af Gorffennaf 2023, gyda 26 o gyfranogwyr o bob rhan o Ogledd Cymru.

Cyswllt Betsi-Quthing oedd y bartneriaeth gyntaf i mi weithio gyda hi trwy raglen fentora Advance Hub Cymru Africa pan ddechreuais yn 2018, a Chymdeithas Affrica Gogledd Cymru oedd fy ail sefydliad, a gefnogais ag ef ar eu sefydlu yn 2019. Dysgais swm anhygoel o weithio gyda’r ddau grŵp, ac roedd yn wych gweld twf a datblygiad eu gwaith a’r cydweithio rhyngddynt, gyda nodau a synergeddau cilyddol. Roedd yn teimlo fel ein bod yn cyflawni’n union yr hyn y mae Hub Cymru Africa yma i’w hwyluso: dysgu gan gymheiriaid a chyfnewid, rhannu profiad a rhwydweithio, a dathliad o bartneriaethau Cymru-Affrica.

Roeddem yn ffodus i gael cydweithwyr, y Prif Nyrs Thibinyane a John Bohloko, yn ymweld o Lesotho, ac roedd yn fraint wirioneddol cael clywed ganddynt yn uniongyrchol am eu profiad o weithio ar y prosiect.

Gosododd John Bohloko, Swyddog Gwybodaeth Iechyd ardal Quthing, gyflwyniad eang i’r system gofal iechyd yn Lesotho, a dilynodd y Prif Nyrs Thibinyane, gweithwraig iechyd meddwl proffesiynol, drosolwg o’r prosiect a’r dysgu. Amlinellodd yr heriau niferus sy’n wynebu gofal iechyd meddwl, gan gynnwys gwasanaethau cyfyngedig a gallu mewn gweithwyr gofal iechyd proffesiynol, diffyg data ar fynychder (yn rhannol oherwydd stigma), a chredoau traddodiadol am achosion ysbrydol cyflyrau, sy’n atal unigolion rhag ceisio cymorth a thriniaeth.

Arweiniodd hyn at ddatblygu’r prosiect gan ddefnyddio model gofal iechyd cydweithredol. Yr amcanion oedd gwella dealltwriaeth o iechyd meddwl a salwch meddwl, gan gynnwys arwyddion a symptomau, a hyfforddi cyfranogwyr mewn atal a chymorth cyntaf iechyd meddwl. Cwblhaodd cyfanswm o 414 o gyfranogwyr yr hyfforddiant, a chafodd dderbyniad da. Parhaodd heriau wrth ailwerthuso agweddau tuag at iachawyr traddodiadol, sy’n chwarae rhan allweddol mewn triniaeth i lawer yn Lesotho.

Yn dilyn trafodaeth, rhoddodd y seicolegydd clinigol Laura Holdsworth gyflwyniad am ei hymchwil i effaith Covid-19 ar weithwyr iechyd meddwl proffesiynol yn Lesotho, a buom yn trafod hyn mewn perthynas â gwledydd eraill, gan gynnwys Cymru. Er bod yr heriau yn y gwahanol wledydd yn unigryw, teimlwyd bod nifer o ganfyddiadau yn debyg.

Cawsom hefyd gyflwyniad byr i Gymdeithas Affricanaidd Gogledd Cymru, y bu i’w haelodau rannu profiad clinigol rhagorol o’u gwaith yn Nigeria a Simbabwe yn ystod y trafodaethau.

Yn dilyn cinio blasus o fwyd Affricanaidd, canolbwyntiodd sesiwn y prynhawn ar syniadau am gyfeiriadau ar gyfer cyswllt Betsi-Quthing yn y dyfodol, gyda pheth amser ar gyfer rhwydweithio ar y diwedd. Edrychwn ymlaen at y digwyddiad nesaf i barhau â’n sgyrsiau!

Trefnwyd y Digwyddiad Dysgu a Rennir hwn ar y cyd gan Rwydwaith Cysylltiadau Iechyd Cymru ac Affrica a Hub Cymru Africa.

I weld lluniau o’r digwyddiad hwn, ewch i’n albwm Flickr.